Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny z zadowoleniem przyjmuje zeszłotygodniową decyzję Komitetu Ministrów Rady Europy dotyczącą niewykonywania przez Polskę wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie P. i S. przeciwko Polsce (kwestia dostępu do legalnej aborcji w przypadku, gdy ciąża jest wynikiem przestępstwa) oraz decyzji Komitetu Ministrów Rady Europy dot. implementacji wyroków w sprawach Tysiąc przeciwko Polsce i R.R. przeciwko Polsce (kwestia dostępu do badań prenatalnych i legalnej aborcji w przypadku nieodwracalnych wad płodu).

Komitet Ministrów wyraził poważne zaniepokojenie, że po ponad sześciu latach od wyroku, nie zostały podjęte żadne środki w celu zapewnienia dostępu do legalnej aborcji w Polsce i zagwarantowania rzetelnych informacji i skutecznych procedur przerywania ciąży, w szczególności dla ofiar gwałtu.

Sprawa P. i S. dotyczyła nieletniej dziewczyny, której przysługiwało prawo do legalnej aborcji w Polsce, po tym jak zaszła w ciążę w wyniku gwałtu. Mimo tego, nastolatka oraz jej matka napotkały krzywdzące zachowania ze strony pracowników medycznych i urzędników państwowych, którzy poważnie utrudnili kobietom dostęp do legalnej opieki aborcyjnej. Dla przykładu: informacje na temat sytuacji dziewczynki jako pacjentki wyciekły na zewnątrz, a ona sama została przez jakiś czas przymusowo rozdzielona z matką i przetrzymywana w pogotowiu opiekuńczym.

Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny we współpracy z Center for Reproductive Rights reprezentowała Skarżące przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka.

Komitet Ministrów w swojej decyzji nalega, żeby polskie władze wprowadziły jasne i skuteczne procedury, na przykład w formie wytycznych dla wszystkich szpitali, w celu zagwarantowania kobietom poszukującym legalnej aborcji odpowiednie informacje o krokach, które muszą one podjąć, w przypadku odmowy przez lekarza wykonania zabiegu aborcji z powodów światopoglądowych.

„W Polsce kobiety, które zaszły w ciążę w wyniku przestępstwa seksualnego zasadniczo nie są w stanie uzyskać zabiegu aborcji, który jest legalny w ramach polskiego prawa”, mówi Krystyna Kacpura, dyrektorka wykonawcza Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. „Komitet Ministrów wysłał jasny komunikat do polskich władz, że ta sytuacja musi się zmienić. Wezwał także władze do skutecznego zwiększenia ochrony poufności danych pacjentek na przykład poprzez wytyczne i przeszkolenie personelu medycznego oraz zapewnienia ich godnego traktowania, zwłaszcza jeśli są to osoby bardzo młode i pokrzywdzone przestępstwem”.

„Ważnym elementem tej decyzji jest podkreślenie, że polskie władze zadeklarowały przed Komitetem, że kiedy lekarz powołuje się na klauzulę sumienia, szpital jest zobowiązany odesłać kobietę do innej placówki, która zapewni uzyskanie świadczenia”, mówi Kamila Ferenc, prawniczka Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. „W swojej codziennej pracy polegającej na interweniowaniu w przypadkach odmowy legalnej aborcji z powodu klauzuli sumienia, bez wątpienia będziemy wykorzystywać to zapewnienie jako oficjalne stanowisko rządu”.

Komitet Ministrów wypowiedział się także na temat stanu wykonania wyroków ETPCz w sprawach Tysiąc przeciwko Polsce i R.R. przeciwko Polsce stwierdzając, że mimo obietnic rządu Polski, odnotowuje brak postępu w przyjmowaniu niezbędnych reform, m. in. dotyczących procedury sprzeciwu pacjenckiego i postanawia przenieść te sprawy w zakres procedury podwyższonej kontroli.

Komitet przyjrzy się ponownie implementacji wyroków we wszystkich trzech sprawach najpóźniej w marcu 2020 roku.

Szczegółowych informacji udziela prawniczka Federacji Kamila Ferenc:
tel. +48 663 107 939
prawniczka@federa.org.pl