Wazektomia, czyli podwiązanie nasieniowodów, to zabieg polegający na przecięciu nasieniowodów, w efekcie dochodzi do trwałej niepłodności. Nasieniowody są przecinane, wycinany jest mały fragment i końce są zamykane. Nasienie jest nadal wytwarzane, ale nie ma w nim plemników. Plemniki też są wytwarzane, ale nie łączą się z płynem nasiennym. Zabieg trwa kilka minut – jest to albo bardzo drobne nacięcie skalpelem albo (w nowocześniejszej metodzie) bez skalpela. Nie pozostaje po nim praktycznie żadna blizna. Zabieg wazektomii wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Po 8 i 12 tygodniach należy wykonać badanie nasienia.
Wazektomia jest jedną z najbardziej skutecznych metod antykoncepcji. W ciągu roku 2 kobiety na 1000 zajdzie w ciążę. Szczególnie ryzykowne są pierwsze dwa-trzy miesiące po zabiegu – w tym czasie w nasieniu mogą jeszcze być plemniki. Jeśli w tym czasie dojdzie do niezabezpieczonego stosunku lub np. zawiedzie prezerwatywa, może dojść do ciąży.
Po zabiegu wazektomii nie ma gwarancji odwracalności. Istnieją zabiegi rewazektomii, które nie dają jednak pełnej skuteczności. Mężczyzna, który chce się zabezpieczyć na wypadek, gdyby zapragnął mieć w przyszłości potomstwo, może oddać nasienie do banku. Kolejną możliwością jest pobranie plemników bezpośrednio z najądrza i zapłodnienie komórki jajowej metodą in vitro.
Źródło:
Family Planning: Global Handbook for Providers, A WHO Family Planning Cornerstone, World Health Organization, USAID, Johns Hopkins University, 2007