Termin „syndrom poaborcyjny” (PAS) powstał jako określenie rodzaju zaburzeń, które rzekomo występują po zabiegu terminacji ciąży i są powiązane z zespołem stresu pourazowego. Od 1994 r. termin PAS nie występuje w podręczniku klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
W 1989 roku panel powołany przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne jednogłośnie stwierdził, że legalna aborcja nie stwarza niebezpieczeństwa wystąpienia poważnych problemów psychologicznych.
W artykułach przeglądowych opublikowanych w latach 1990-92 w tak cenionych pismach jak “Science” czy “American Journal of Psychiatry” (artykuł firmowany przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne) stwierdza się, iż negatywne skutki przerwania ciąży zdarzają się bardzo rzadko i najczęściej są kontynuacją objawów, które pojawiły się przed zabiegiem i znikają zaraz po zabiegu. W artykułach tych krytycznie oceniono pod kątem metodologicznym setki badań prowadzonych przez 30 lat począwszy od lat sześćdziesiątych. Najczęstsze błędy to brak grupy kontrolnej, wnioski wyciągane na przykładzie małej liczby przypadków, niejasno zdefiniowane symptomy i przyczyny aborcji, krótkie okresy badawcze.
Opierając się na badaniach bardziej wiarygodnych uznano, że chociaż problemy psychologiczne mogą wystąpić po aborcji, należą jednak do rzadkości, są łagodne i krótkotrwałe. W wielu wypadkach rozstrój psychiczny jest po prostu kontynuacją negatywnych uczuć spowodowanych niechcianą ciążą. Poważne czy uporczywe problemy są rzadkie i często wiążą się raczej z okolicznościami towarzyszącymi aborcji niż samą aborcją.
Z kolei wiele kobiet, którym odmówiono aborcji i które urodziły niechciane dzieci znacznie częściej niż matki z grupy kontrolnej matek chcianych dzieci doświadczały negatywnych skutków psychologicznych, emocjonalnych i społecznych. Zaś dzieci, które się urodziły w wyniku odmowy aborcji, doświadczały trudności w życiu społeczno-zawodowym oraz w stosunkach międzyludzkich w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości.
Wreszcie poważne badania pokazują również, że poważne problemy emocjonalne występują raczej w wyniku porodu niż z powodu aborcji.
Artykuły przeglądowe konkludują, że najczęściej odczuwane emocje zaraz po aborcji to uczucie ulgi i/lub zadowolenia (75%). Bezpośrednio po zabiegu przerwania ciąży kobiety mogą odczuwać żal, smutek czy poczucie winy (od 5 do 30%), jednak uczucia te ustępują po paru tygodniach. Po paru miesiącach czy latach większość kobiet nie żałuje tej decyzji. W rzeczywistości dla wielu kobiet przerwanie ciąży okazuje się być doświadczeniem pozytywnie wpływającym na samoocenę, dającym siłę i wolę do przeprowadzenia znaczących zmian w życiu.
Ryzyko problemów psychologicznych po aborcji jest większe w następujących grupach: emocjonalnie niedojrzałe nastolatki, kobiety uskarżające się poprzednio na problemy psychiczne, kobiety usuwające chcianą ciążę z powodów medycznych lub genetycznych, kobiety, których partner bądź rodzina byli przeciwni ciąży, kobiety głęboko religijne, kobiety zmuszone do aborcji, kobiety niepewne własnej decyzji, kobiety, które poddały się późnej aborcji.
Także wyniki 20-letniego przeglądu piśmiennictwa opublikowane 2008 roku w “Contraception” wskazują na brak korelacji pomiędzy dokonaniem aborcji a pogorszeniem zdrowia psychicznego po wielu latach od zabiegu.
Źródła:
Solik A., Aborcja a zdrowie kobiet, [w:] Biuletyn, nr 8/1997, Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Warszawa, 1997
Joyce A., Psychological After-Effects of Abortion: the Real Story, [w:] “The Humanist Magazine”, Nowy Jork, 1997 (t.57, nr 2).
Adler N., stanowisko wygłoszone w imieniu Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego dla Izby Reprezentantów Kongresu USA (przed Podkomisją ds. Zasobów Ludzkich i Stosunków Międzyrządowych Komitetu ds. Rządowych Operacji), 16 marca 1989, s. 130-140.
Dagg P., The Psychological Sequelae of Therapeutic Abortion – Denied and Completed, “American Journal of Psychiatry”, 1991
10. Raport Komitetu ds. Rządowych Operacji nt. Rola rządu w ocenie Medycznego i Psychologicznego Wpływu Aborcji na Kobiety, House Report 101-392, 11 grudnia 1989 (wg Henry David’a)
Stotland N., The Myth of the Abortion Trauma Syndrome, [w:] “Journal of American Medical Association”, JAMA, 1992, t. 268, nr 15
Zadumińska B., Gal I., Czy istnieje syndrom poaborcyjny?, [w:] „Wysokie Obcasy”, Warszawa, 2011, http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,9441528,Czy_istnieje_syndrom_poaborcyjny_.html
Charles VE., Polis CB., Sridhara SK., Blum RW. Abortion and long-term mental health outcomes: a systematic review of the evidence.. [w:] „Contraception”. 6 (78), s. 436–50, grudzień 2008. DOI: 10.1016/j.contraception.2008.07.005. PMID: 19014789.