Minister Zdrowia opracował projekt nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Projekt nie trafił jeszcze do Sejmu, na razie poddany został konsultacjom publicznym (stanowisko zajęły m. in. Rzecznik Praw Pacjenta i Naczelna Rada Lekarska).
O opinię nie zostały niestety poproszone organizacje pozarządowe zajmujące się prawami reprodukcyjnymi. Projekt zakłada zmiany w procedurze wnoszenia sprzeciwu w przypadku odmowy przez lekarza wydania opinii albo orzeczenia lub odmowy wydania skierowania na badanie diagnostyczne, jeżeli wynik badania jest niezbędny do wydania opinii albo orzeczenia. Informacja o odmowie będzie musiała zostać umieszczona w dokumentacji medycznej. Sprzeciw natomiast będzie można wnieść do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem Rzecznika Praw Pacjenta, pisemnie, ustnie do protokołu w obecności pracownika Biura Rzecznika Praw Pacjenta lub na elektroniczną skrzynkę podawczą Rzecznika Praw Pacjenta. Skróceniu z 30 do 21 dni ma ulec czas na rozpatrzenie sprzeciwu.
Komisji Lekarskiej rozpatrującej sprzeciw pozostawiono jednak możliwość wydłużenia tego czasu „w przypadku gdy wydanie orzeczenia w terminie nie jest możliwe z powodu konieczności przeprowadzenia badania pacjenta”. Wówczas termin wydania orzeczenia przedłuża się o czas niezbędny do jego przeprowadzenia. Pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu przyznana zostanie możliwość udzielania informacji i wyjaśnień w sprawie oraz uczestniczenia w posiedzeniu Komisji Lekarskiej, z wyjątkiem części posiedzenia, w trakcie której odbywa się narada i głosowanie nad orzeczeniem. Pacjent będzie mógł także ustanowić pełnomocnika w postępowaniu przed Komisją Lekarską. Co ważne, orzeczenie Komisji Lekarskiej w wyniku rozpatrzenia sprzeciwu będzie stanowić podstawę realizacji praw lub obowiązków pacjenta, czyli – w przypadku uwzględnienia sprzeciwu – obligować lekarza do wydania opinii, orzeczenia lub skierowania na badanie, a nawet zastępować to skierowanie.
W drodze projektowanej nowelizacji Rzecznik Praw Pacjenta zyska możliwość skierowania, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, wystąpienia do podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych, w którego działalności stwierdził naruszenie praw pacjenta. Podmiot ten będzie miał obowiązek w ciągu 30 dni poinformować Rzecznika o podjętych działaniach lub zajętym stanowisku. Przepisy nowelizacji wprost wskazują, że pacjent, w którego sprawie Rzecznik nie stwierdzi naruszenia jego praw, może nie tylko wnieść wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, ale – w wypadku podtrzymania rozstrzygnięcia – złożyć skargę do sądu administracyjnego.
Do udzielenia pacjentowi przystępnej informacji o stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, ich następstwach, wynikach leczenia oraz rokowaniu zobligowani na mocny nowelizacji będą nie tylko lekarze, ale wszystkie osoby wykonujące zawód medyczny, a więc m. in. pielęgniarki, położne czy rehabilitanci. W przypadku, gdy dokumentacja medyczna jest prowadzona w postaci elektronicznej, pacjent będzie mógł zażądać sporządzenia papierowych wydruków.