Irlandia – przełom w walce o legalną aborcję?

Od zapowiedzi referendum w sprawie zniesienia ósmej poprawki do konstytucji, pojawia się coraz więcej sygnałów, że przyszły rok przyniesie liberalizację postulowaną przez ruchy obywatelskie i gremia międzynarodowe. Ósmą poprawkę, która gwarantuje równe prawo do życia kobiecie i płodowi, wniesiono w 1983 roku w następstwie referendum, w którym poparcie wyraziło 67% społeczeństwa. W 2013 roku dopuszczono jeden wyjątek, gdy ciąża zagraża życiu kobiety.

Referendum zapowiedziane na maj 2018 r. postrzega się jako wielką szansę na złagodzenie prawa, gdyż społeczeństwo reprezentuje coraz bardziej liberalne poglądy, o czym świadczy chociażby legalizacja małżeństw jednopłciowych w drodze referendum w 2015 roku. Organizacje kobiece skupiają swoją kampanię na upowszechnianiu perspektywy kobiet, których zakaz bezpośrednio dotyka. Poprzez filmy, wystawy, środki artystyczne i literackie upowszechniają historie kobiecych traum wynikających z restrykcyjnego prawa oraz starają się odstygmatyzować ten zabieg (zob. przykładowo everydaystories.org czy Choicebox). Ich praca zdaje się przynosić owoce: kolejne badania opinii publicznej sugerują pozytywny wynik referendum (62% za zniesieniem ósmej poprawki).

Parlament powołał Zgromadzenie Obywatelskie do pochylenia się nad propozycjami środowisk popierających szerszy dostęp do aborcji i do przygotowania wytycznych pod referendum. Członkinie i członkowie opowiedzieli się za prawem do przerwania ciąży na żądanie do 22. tygodnia. Te wytyczne stanowiły podstawę pracy specjalnej komisji parlamentarnej.  Jej zadaniem było opracowanie przepisów, które wejdą w życie, gdy obywatele/obywatelki opowiedzą się za zniesieniem ósmej poprawki. Po szeregu konsultacji eksperckich i badań komisja wypracowała własną rekomendację: aborcja na żądanie do 12. tygodnia ciąży za zgodą dwóch lekarzy. Została ona przegłosowana 13 grudnia i ma zostać przekazana rządowi 20 grudnia do dalszej operacjonalizacji. Warto dodać, że zarówno premier, jak i minister zdrowia są zwolennikami liberalizacji prawa.

Źródła:

https://www.thetimes.co.uk/edition/ireland/wavering-pro-life-tds-hold-balance-in-vote-to-allow-free-abortion-for-all-06hxl3brz

https://www.thetimes.co.uk/article/sinn-fein-will-not-vote-against-free-access-to-abortion-up-to-12-weeks-5jg3ll979

https://www.irishtimes.com/news/politics/large-majority-favours-changing-constitution-on-abortion-1.3320833

https://www.irishtimes.com/news/politics/pressure-increases-on-government-after-committee-votes-on-abortion-1.3326633